NOORD-HOLLAND - Zonne-eilanden voor de Noord-Hollandse kust van het IJsselmeer in de Wieringerhoek bieden kansen om zowel de natuur te versterken als duurzame energie op te wekken. Dat komt naar voren uit onderzoek dat onderzoeksinstituut Deltares en adviesbureau Bureau Waardenburg hebben uitgevoerd. De provincie Noord-Holland en de gemeente Medemblik hebben opdracht gegeven voor dit onderzoek.

Het onderzoek richtte zich op de ecologische effecten van het idee voor zonne-eilanden en hoe deze zouden passen in de ontwikkeling van de Wieringerhoek. Het idee voor zonne-eilanden is eerder geopperd in de Energieverkenning IJsselmeergebied (2019) en opnieuw naar voren gebracht door inwoner Kor Buitendijk, die ook nauw betrokken is geweest bij het onderzoek van Deltares en Bureau Waardenburg. Buitendijk onderbouwde het idee in zijn plan 'Duurzaam Leefbaar' als alternatief voor de Regionale Energie Strategie Noord-Holland Noord.

Zonne-atollen
Het project Wieringerhoek beslaat het gebied bij de Noord-Hollandse IJsselmeerkust tussen Den Oever en Enkhuizen en een gedeelte Waddenzee en Amstelmeer. Hier verkent Rijkswaterstaat de kwaliteit, het vergroten van oppervlakte en de diversiteit van leefgebieden en de versterking van onderlinge verbindingen. Een van de mogelijkheden is om natuureilanden aan te leggen om de ecologische kwaliteit te verbeteren. Wat de onderzoekers daaraan toevoegen zijn zonne-eilanden in de vorm van 'zonne-atollen'. Deze atollen staan in open verbinding met het IJsselmeer. Niet meer dan 50% van het ondiep gemaakte water in de atollen wordt met zonnepanelen bedekt. Deltares en Bureau Waardenburg hebben geconcludeerd dat er op deze manier een positief effect kan zijn op de waterkwaliteit en Natura 2000-doelstellingen van het IJsselmeer.

Interessante bouwsteen
Gedeputeerde Edward Stigter van de provincie Noord-Holland en wethouder Harry Nederpelt van de gemeente Medemblik zijn blij met de uitkomsten van het onderzoek. "Deze resultaten kunnen een interessante bouwsteen zijn voor meerdere ontwikkelingen in het Wieringerhoekgebied. Met de natuureilanden en zonne-eilanden zijn er kansen voor een koppeling van de natuurdoelen van de Wieringerhoek met de duurzame doelen van de Regionale Energie Strategie (RES) voor Noord-Holland Noord en met de integrale kustvisie voor de kustzone van het IJsselmeer."

Kansen voor watersport
Het onderzoek biedt nog meer aanknopingspunten. Dit deel van de IJsselmeerkust kan aantrekkelijker worden voor watersporters en recreanten. Stigter: "Dit is een mooi voorbeeld van meervoudig ruimtegebruik waarbij energie, economie en ecologie hand in hand gaan.
Wij willen over het onderzoek in gesprek gaan met medeoverheden, omwonenden, bedrijfsleven en belangenbehartigers. Kunnen we samen tot gedragen beslissingen over het gebied komen?" Nederpelt: "Voor de gemeente Medemblik geven de zonne-eilanden handvatten voor een nadere invulling van de zoekgebieden voor duurzame energieopwekking op ons grondgebied. Het onderzoek versterkt wat mij betreft dat uitgangspunt."

Wieringerhoek, RES en kustvisie

Wieringerhoek is een project van Rijkswaterstaat en valt onder de Programmatische Aanpak Grote Wateren. Het heeft tot doel de ecologische kwaliteit van de Nederlandse wateren te verbeteren, waarbij ook economische ontwikkeling mogelijk blijft. Op dit moment worden verschillende varianten in de Wieringerhoek onderzocht op voor- en nadelen.

De energieregio Noord-Holland Noord is een van de dertig energieregio's in Nederland die via een Regionale Energie Strategie (RES) onderzoekt waar en hoe het beste duurzame, hernieuwbare energie (wind en zon) opgewekt kan worden. In de concept-RES is het IJsselmeer als zoekgebied aangewezen.

De provincie Noord-Holland en de gemeenten Enkhuizen, Hollands Kroon en Medemblik werken samen aan het ontwikkelen van een integrale kustvisie voor de IJsselmeerkust.